قابلیت HDR چیست؟

قابلیت HDR یا High Dynamic Range یکی از ویژگی‌های مهمی است که در بسیاری از محصولات جدید دیده می‌شود. این فناوری امکان نمایش تعداد بیشتری از رنگ‌ها با سطوح مختلف روشنایی را فراهم می‌کند، که به‌طور چشمگیری کیفیت تصاویر و ویدیوها را ارتقا می‌دهد. برای درک بهتر این موضوع، می‌توان به فیلم‌های سیاه و سفید کلاسیکی مانند آثار چارلی چاپلین اشاره کرد. این فیلم‌ها با تکنولوژی‌های پیشرفته زمان خود ضبط شده‌اند، اما به دلیل نبود رنگ، بسیاری از جزئیات برای ما قابل تشخیص نیستند. به عنوان مثال، کمتر کسی می‌داند که رنگ چشم‌های چارلی چاپلین آبی بوده است. بنابراین، نمایش رنگ‌های بیشتر می‌تواند به بهبود کیفیت تصویر و افزایش جزئیات کمک کند.

با ورود تصاویر رنگی، امکان ضبط تصاویر با جزئیات بیشتر فراهم شد، اما همچنان جای بهبود وجود داشت و همین نیاز به خلق HDR منجر شد. اما HDR دقیقاً چیست؟

این فناوری با ثبت دقیق‌تر جزئیات رنگ‌ها تلاش می‌کند تصاویر باکیفیت‌تری را به کاربران ارائه دهد. در ادامه، همراه ما باشید تا با دنیای شگفت‌انگیز HDR آشنا شویم و ببینیم چگونه این تکنولوژی می‌تواند تجربه تماشای فیلم، بازی و حتی مشاهده عکس‌های شخصی‌مان را به یک تجربه فراموش‌نشدنی تبدیل کند. اما قبل از آن لازم است با مفهوم Dynamic Range آشنا شویم.

Dynamic Range چیست؟

رنج دینامیکی (Dynamic Range) به فاصله بین بیشترین و کمترین مقادیر یک کمیت قابل اندازه‌گیری مانند روشن‌ترین و تاریک‌ترین بخش‌های یک تصویر اشاره دارد. این مفهوم اغلب برای توصیف سیگنال‌هایی مانند نور و صدا به کار می‌رود. در عکاسی و فیلمبرداری، رنج دینامیکی معیاری است که میزان توانایی یک دوربین در ثبت جزئیات را نشان می‌دهد. هر چه رنج دینامیکی بزرگ‌تر باشد، کیفیت تصاویر بهتر خواهد بود، زیرا تعداد رنگ‌های بیشتری قابل ثبت خواهند بود و این رنگ‌ها حتی در روشن‌ترین و تاریک‌ترین بخش‌ها نیز به خوبی تفکیک می‌شوند. رنج دینامیکی پایین می‌تواند منجر به از بین رفتن جزئیات شود. اکنون که با مفهوم رنج دینامیکی آشنا شدیم، وقت آن است که به بررسی HDR بپردازیم.

تکنولوژی HDR چیست؟

کلمه HDR مخفف عبارت **High Dynamic Range** است که به معنای "دامنه دینامیکی گسترده" می‌باشد. این تکنولوژی به دستگاه‌ها این امکان را می‌دهد تا طیف وسیعی از رنگ‌ها را نمایش دهند. لازم به ذکر است که برای بهره‌گیری کامل از این فناوری، هر دو دستگاه ضبط تصویر و پخش آن باید از HDR پشتیبانی کنند. به همین دلیل است که امروزه بسیاری از دوربین‌ها و نمایشگرها با این قابلیت عرضه می‌شوند. بنابراین، بهتر است که این دو جنبه، یعنی دوربین‌ها و نمایشگرها، را به طور جداگانه بررسی کنیم:

HDR در دوربین چیست؟

هنگام عکاسی، ممکن است با صحنه‌هایی مواجه شویم که بخش‌هایی از آن بسیار پرنور و بخش‌هایی دیگر کم‌نور باشند. در چنین شرایطی، عکس ممکن است در نواحی پرنور کاملاً سفید شود، به طوری که جزئیات آن قابل تشخیص نباشد. همچنین، در نواحی کم‌نور بسیاری از جزئیات ممکن است از بین برود، زیرا هرچه تصویر تاریک‌تر باشد، تشخیص سایه‌ها دشوارتر می‌شود. برای حل این مشکل، حالت HDR به کار می‌رود. در این حالت، دوربین به طور خودکار چند عکس با نوردهی‌های مختلف می‌گیرد و سپس آن‌ها را ترکیب می‌کند تا تصویری با جزئیات بیشتر و نزدیک‌تر به آنچه که چشم انسان در واقعیت می‌بیند، ایجاد کند.

علاوه بر استفاده از HDR خودکار، می‌توانید این فرآیند را به صورت دستی نیز انجام دهید. برای این کار، ابتدا کادر مناسب را انتخاب کرده و سپس چند عکس با نوردهی‌های متفاوت ثبت کنید. بهتر است از سه‌پایه استفاده کنید تا تصاویر با دقت بیشتری ثبت شوند. در نهایت، با استفاده از ابزارهایی مانند فتوشاپ و لایت‌روم، این عکس‌ها را ترکیب کنید تا یک تصویر HDR با کیفیت بالا ایجاد شود.

HDR در صفحه نمایش به چه معنا است؟

همان‌طور که ثبت یک عکس HDR به تکنولوژی خاصی نیاز دارد، نمایش آن نیز به صفحه‌نمایش‌های ویژه‌ای احتیاج دارد. بسیاری از تلویزیون‌ها، مانیتورها و حتی گوشی‌های امروزی از قابلیت HDR پشتیبانی می‌کنند. HDR در صفحه‌نمایش به توانایی نمایش طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها اشاره دارد. در این حالت، صفحه‌نمایش می‌تواند نقاط بسیار تاریک و بسیار روشن را به دقت از یکدیگر متمایز کند. این قابلیت محدود به رنگ‌های سفید و سیاه نیست، بلکه تمامی رنگ‌ها را شامل می‌شود. برای مثال، در یک زمین فوتبال، اگر تیمی لباس سبز به تن داشته باشد و صندلی‌ها هم سبز باشند، طیفی از رنگ سبز باید به‌گونه‌ای پردازش شود که بهترین نتیجه به کاربر ارائه گردد. صفحه‌نمایش‌های معمولی توانایی کمتری در تفکیک این تفاوت‌ها دارند؛ اما صفحه‌نمایش‌های HDR این رنگ‌ها را با جزئیات بیشتری نمایش می‌دهند.

تفاوت HDR و SDR

پیش از معرفی تکنولوژی HDR، اکثر صفحه‌نمایش‌ها از فناوری SDR استفاده می‌کردند. SDR که مخفف عبارت Standard Dynamic Range به معنای "دامنه دینامیکی استاندارد" است، دامنه رنگ و روشنایی کمتری نسبت به HDR دارد. این فناوری توانایی نمایش 16 میلیون رنگ را داراست و حداکثر روشنایی آن بین 100 تا 300 نیت محدود می‌شود. در مقابل، برخی از صفحه‌نمایش‌های HDR می‌توانند تا 68.7 میلیارد رنگ را نمایش داده و به روشنایی 10 هزار نیت برسند. با این حال، بسیاری از شبکه‌های تلویزیونی و ماهواره‌ای همچنان خدمات خود را بر پایه SDR ارائه می‌دهند.

اهمیت HDR در بازی‌های کامپیوتری

قابلیت HDR با بهبود دامنه رنگ و روشنایی، تجربه‌ای غنی‌تر و واقع‌گرایانه‌تر نسبت به بازی‌های SDR به گیمرها ارائه می‌دهد. این ویژگی باعث می‌شود جزئیات بیشتری در بازی‌ها نمایان شود و تجربه‌ای شگفت‌انگیز را برای کاربران فراهم کند. برای بهره‌بردن از این تکنولوژی در بازی‌ها، نیاز به سه عامل اساسی دارید:

1. پشتیبانی بازی از HDR: اولین شرط برای تجربه یک بازی HDR، این است که بازی مورد نظر از این تکنولوژی پشتیبانی کند. برخی از شناخته‌شده‌ترین بازی‌های پشتیبان HDR شامل God of War Ragnarok، Battlefield V، Cyberpunk 2077 و Resident Evil 7: Biohazard هستند.

2. کنسول یا کامپیوتر سازگار با HDR: دومین عامل، داشتن کنسول یا کامپیوتری است که قابلیت اجرای HDR را داشته باشد. Xbox One S اولین کنسول مایکروسافت بود که از HDR پشتیبانی می‌کرد و در نسل‌های جدیدتر مانند Xbox Series X و Xbox Series S، قابلیت HDR خودکار نیز اضافه شده است. همچنین، در ویندوز 11 امکان فعال‌سازی HDR خودکار وجود دارد که حتی بازی‌های SDR را نیز با کیفیت HDR نمایش می‌دهد.

برای فعال‌سازی این قابلیت در ویندوز 11:

1) از منوی Start به بخش Settings بروید.
2) گزینه System را انتخاب کنید و سپس به Display بروید. اگر چندین نمایشگر دارید، صفحه نمایشی که قابلیت HDR دارد را انتخاب کنید.
3) گزینه Use HDR را روشن کرده و سپس More options را انتخاب کنید تا Auto HDR را فعال کنید.

کنسول‌های PS4 و PS5 نیز از HDR پشتیبانی می‌کنند. برای سایر کنسول‌ها، باید هنگام خرید، این قابلیت را بررسی کنید. در بازی‌های موبایلی هم باید هم گوشی و هم بازی از HDR پشتیبانی کنند تا بتوانید از این ویژگی بهره‌مند شوید.

3. مانیتور سازگار با HDR: سومین فاکتور، داشتن مانیتوری است که بتواند محتوای HDR را به خوبی نمایش دهد. بیشتر مانیتورهای گیمینگ امروزی از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند، بنابراین نگرانی زیادی از این بابت وجود ندارد.

HDR در دوربین گوشی چیست؟

قابلیت HDR در دوربین بسیاری از گوشی‌های امروزی موجود است و به کاربران امکان می‌دهد که عکس‌ها و ویدیوهایی با کیفیت بالاتر و شرایط نوری بهتر ثبت کنند. این تکنولوژی با ثبت چندین عکس از یک صحنه و ترکیب آن‌ها، بهترین حالت نوری را در هر بخش از تصویر ارائه می‌دهد. در گوشی‌های جدید، برای ایجاد حالت HDR از هوش مصنوعی نیز استفاده می‌شود که باعث بهبود کیفیت خروجی می‌شود. امروزه، قابلیت HDR علاوه بر دوربین اصلی، در دوربین سلفی بسیاری از گوشی‌های جدید نیز وجود دارد. اگر گوشی شما از این قابلیت پشتیبانی نمی‌کند، می‌توانید از برنامه‌های شخص ثالث برای دستیابی به این ویژگی استفاده کنید.

جمع بندی

قابلیت HDR یکی از ویژگی‌های برجسته در اکثر گوشی‌های میان‌رده و پرچمدار جدید است که نقش مهمی در بهبود کیفیت عکاسی و فیلمبرداری ایفا می‌کند. علاوه بر این، بسیاری از تلویزیون‌ها و مانیتورهای مدرن نیز از نمایش محتوای HDR پشتیبانی می‌کنند، که می‌تواند تجربه تماشای ما را به طور قابل توجهی ارتقا دهد. این فناوری با ترکیب تصاویر گرفته‌شده در شرایط نوری مختلف، تصاویری با بالاترین کیفیت و جزئیات را به کاربران ارائه می‌دهد. در این مطلب، به بررسی این قابلیت در محصولات مختلف پرداختیم و امیدواریم اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار داده باشیم.