اجزای تشکیل دهنده رک سرور
| اجزا | توضیح کاربرد | نکات کلیدی |
|---|---|---|
| فریم اصلی رک | سازه فلزی مستطیلی برای نگهداری تمام تجهیزات رک | پایه ساختار، معمولاً فلزی و مقاوم |
| ریل‌های نصب (Mounting Rails) | نصب تجهیزات 19 اینچی مانند سرور، سوئیچ و روتر | ارتفاع استاندارد با واحد U |
| درب جلو و عقب، پنل‌های جانبی | حفاظت فیزیکی، تهویه و امنیت | برخی درب‌ها مشبک یا با قفل امنیتی هستند |
| سقف و کف رک | تهویه و عبور کابل یا نصب فن | ممکن است محل عبور جریان هوا یا کابل باشند |
| سرورها (Rack/Blade) | ذخیره داده، اجرای نرم‌افزارها، ارائه خدمات | Blade برای فضای کم؛ Rack Server برای ساختار استاندارد |
| روترها و سوئیچ‌ها | مسیریابی و ارتباط بین تجهیزات شبکه | تضمین جریان داده در شبکه داخلی و خارجی |
| پچ پنل‌ها (Patch Panels) | نقطه اتصال کابل‌ها، نظم‌دهی به شبکه | شناسایی ساده کابل‌ها و تعمیر آسان‌تر |
| PDU (Power Distribution Unit) | توزیع برق بین تجهیزات رک | برخی مدل‌ها هوشمند و قابل کنترل از راه دور |
| سیستم‌های خنک‌کننده و فن رک‌مونت | کنترل دمای داخلی رک | افزایش عمر تجهیزات، جلوگیری از گرم‌شدن بیش از حد |
| کابل‌ها و نگهدارنده کابل | اتصال تجهیزات شبکه و برق | نظم‌دهی، کاهش اختلال و تسهیل تعمیرات |
| بلنک پنل‌ها (Blank Panels) | پرکردن فضای خالی، هدایت جریان هوا | کمک به تهویه مناسب و جلوگیری از اتلاف انرژی |
| سینی‌های رک | نصب تجهیزات غیررک‌مونت یا نگهداری لوازم جانبی | برای سرورهای غیرماژولار یا لوازم سبک کاربرد دارد |
| قفل‌ها و سیستم‌های مانیتورینگ | حفاظت فیزیکی و امنیت رک | جلوگیری از دسترسی غیرمجاز و کنترل وضعیت |
| ویژگی ارتقاپذیری رک | امکان توسعه تجهیزات در آینده | کاهش هزینه توسعه زیرساخت و افزایش بهره‌وری |
ساختار اصلی رک سرور و نقش آن
رک سرور در نگاه نخست، سازه‌ای فلزی و مستطیل‌شکل است و طبق گفته وب‌سایت amcoenclosures.com:
غالباً از یک فریم اصلی، ریل‌های نصب (Mounting Rails)، درب‌های جلو و عقب، پنل‌های جانبی، سقف و کف تشکیل شده است.
این ساختار ممکن است در ابتدا شبیه یک کمد یا قفسه ساده به‌نظر آید؛ اما در حقیقت به‌گونه‌ای طراحی شده است تا بتواند تجهیزات فناورانه گران‌قیمت را در شرایطی پایدار، ایمن و با قابلیت مدیریت بهینه جای بدهد. مهم‌ترین کارکرد رک سرور ایجاد نظم، حفاظت فیزیکی از دستگاه‌ها و تأمین محیط مناسب برای گردش هوا و مدیریت کابل شبکه است. در برخی مدل‌ها، رک‌ها به‌صورت باز طراحی می‌شوند تا جریان هوا به‌خوبی برقرار شود؛ در مدل‌های بسته نیز طراحی درب‌های مشبک یا نصب سیستم‌های خنک‌کننده اختصاصی به کاهش دمای داخلی کمک می‌کند. به‌طورکلی طبق گفته وب‌سایت پاناتل:
رک‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که جریان هوا به‌خوبی انجام شود. برخی از رک‌ها با فن‌ها و سیستم‌های تهویه برای جلوگیری از گرم‌شدن بیش‌ازحد تجهیزاتی مانند سرورها مجهز هستند.
ریل‌های نصب و واحد اندازه‌گیری U
یکی از اصلی‌ترین اجزای تشکیل دهنده رک سرور، ریل‌های نصب هستند. این ریل‌ها برای قرار‌دادن تجهیزات استاندارد 19 اینچی (عرض داخلی رایج در دیتاسنترها) استفاده می‌شوند. ارتفاع تجهیزات و رک‌ها با واحدی به نام U سنجیده می‌شود. هر U معادل 1.75 اینچ (حدود 4.445 سانتی‌متر) است. به‌این‌ترتیب، ارتفاع رک و تجهیزات بر حسب U تعیین می‌شود. این استانداردسازی موجب می‌شود که سرورها، سوئیچ‌ها، روترها، پچ پنل‌ها و سایر دستگاه‌ها به‌طور منظم و بدون دردسر در رک سرور جای بگیرند.
سرورها و تجهیزات پردازشی
مهم‌ترین بخش اجزای تشکیل دهنده رک سرور را خود سرورها تشکیل می‌دهند. سرورها نقش اصلی در ذخیره‌سازی داده‌ها، اجرای برنامه‌ها و ارائه خدمات شبکه برعهده دارند. علاوه‌بر سرورها، تجهیزات پردازشی دیگری نظیر Blade Server یا Rack Serverهای مختلف ممکن است در رک جای بگیرند. Blade Serverها، به‌دلیل طراحی فشرده و قابلیت ارتقای سریع، برای محیط‌هایی که نیاز به توان محاسباتی بالا در فضای محدود دارند، گزینه مناسبی هستند. ازسوی‌دیگر، Rack Serverها برای سازمان‌هایی که از قفسه‌های استاندارد 19 اینچی استفاده می‌کنند، ایدئال‌اند.
روترها، سوئیچ‌ها و پچ پنل‌ها
علاوه‌بر سرورها، اجزای تشکیل دهنده رک سرور اغلب شامل روترها، سوئیچ‌ها و پچ پنل‌ها نیز هست. این تجهیزات نقش حیاتی در مدیریت جریان داده‌ها و برقراری اتصالات شبکه دارند. روترها وظیفه مسیریابی بسته‌های داده میان شبکه‌های مختلف را برعهده دارند و سوئیچ‌ها با ایجاد مسیرهای ارتباطی بین دستگاه‌های مختلف در یک شبکه داخلی، عملکرد بهینه را تضمین می‌کنند. پچ پنل‌ها نیز به‌عنوان نقطه تجمع کابل‌ها، کار مدیریت و سازماندهی ارتباطات را ساده‌تر می‌سازند. با قرار گرفتن همۀ این اجزا درون رک سرور، دسترسی آسان به اتصالات، امکان شناسایی کابل‌ها و بهبود در نظم کلی زیرساخت شبکه میسر می‌شود.
واحدهای توزیع برق (PDU) و سیستم‌های خنک‌کننده
واحدهای توزیع برق (Power Distribution Units - PDU) یکی دیگر از اجزای تشکیل دهنده رک سرور هستند. PDUها وظیفه توزیع برق موردنیاز تجهیزات مختلف را برعهده دارند. برخی از PDUها دارای امکانات پیشرفته‌ای مانند پایش مصرف برق، کنترل از راه دور یا قطع و وصل دستگاه‌ها از راه دور هستند. وجود PDU باعث می‌شود هر دستگاه از منبع تغذیه مناسب برخوردار باشد و بتوان مصرف انرژی را مدیریت کرد.
حرارت و دمای بالا از جمله مشکلات رایج در دیتاسنترهاست. سیستم‌های خنک‌کننده، فن‌های رک‌مونت، درب‌های مشبک و ایجاد جریان هوای مناسب در داخل رک از اهمیت بالایی برخوردارند. وجود فن‌های با کیفیت در رک سرور مانع از گرم‌شدن بیش‌ازحد تجهیزات و کاهش عملکرد آن‌ها می‌شود. طراحی مناسب airflow (جریان هوا) باعث افزایش طول عمر دستگاه‌ها و کاهش هزینه‌های نگهداری خواهد شد.
کابل‌ها، نگهدارنده کابل و مدیریت سیم‌ها
مدیریت صحیح کابل‌ها با استفاده از نگهدارنده‌ها، تقسیم‌کننده‌ها و برچسب‌گذاری دو سر کابل‌ها از ازدحام و اختلال جلوگیری می‌کند. این نظم ظاهری، عیب‌یابی و ارتقا تجهیزات را تسهیل می‌کند و عملکرد کلی رک را بهبود می‌بخشد.
بلنک پنل‌ها و سینی‌ها
بلنک پنل‌ها و سینی‌ها دو مورد اصلی از اجزای تشکیل دهنده رک سرور هستند. بلنک پنل‌ها فضاهای خالی رک را پر می‌کنند و جریان هوا را به مسیر درست هدایت می‌کنند. سینی‌های رک نیز امکان نصب تجهیزات غیررک‌مونت را فراهم و فضای رک را بهینه می‌کنند.
امنیت فیزیکی و حفاظتی
رک‌ها با قفل‌های امنیتی و سیستم‌های مانیتورینگ که از اجزای تشکیل دهنده رک سرور هستند از تجهیزات حیاتی در برابر دسترسی غیرمجاز محافظت می‌کنند. این تدابیر امنیتی مانع آسیب‌های فیزیکی و اختلال در خدمات می‌شوند.
قابلیت ارتقا و انعطاف‌پذیری
رک سرور با انعطاف‌پذیری بالا امکان ارتقا تجهیزات و افزودن سیستم‌های جدید را فراهم می‌سازد. این قابلیت موجب بهبود بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و توسعه زیرساخت در آینده می‌شود.
