در کدام باج افزار باج زمانی وجود دارد؟
موضوع باجافزار یکی از مهمترین و پرخطرترین دشواریها در زمینه امنیت سایبری در دنیای دیجیتال امروز است. از میان انواع مختلف باجافزارها که هرکدام با شیوهها و اهداف متفاوتی به کار گرفته میشوند، نوعی خاص از آن به نام (باجافزار باج زمانی) وجود دارد که به خاطر ماهیت زمانی و تاکتیکهای ویژهای که برای گرفتن پول از قربانیان به کار میگیرد، در دنیای امنیت سایبری توجه خاصی را به خود جلب کرده است.
باجافزار باج زمانی چیست؟
باجافزار باج زمانی، که میتوان آن را به عنوان یکی از پیچیدهترین انواع باجافزار دانست، به نوعی از حمله باجافزاری اشاره دارد که در آن مهاجمان برای پرداخت باج یک محدوده زمانی مشخص تعیین میکنند. در این نوع حملات، قربانی باید مبلغ درخواستی را در یک محدوده زمانی کوتاه پرداخت کند، و در صورتی که نتواند یا نخواهد این مبلغ را در مدت معین پرداخت کند، مهاجم تهدید به از بین بردن دادهها یا بیشتر شدن مبلغ باج میکند.
ویژگیهای کلیدی باجافزار باج زمانی:
باجافزار باج زمانی دارای ویژگیهایی است که آنها را از دیگر انواع باجافزارها جدا میکند. در ادامه به برخی از مهمترین خصوصیات این نوع باجافزار اشاره خواهیم کرد:
- محدودیت زمانی پرداخت باج: مهمترین خصوصیت این نوع باجافزار این است که قربانی برای پرداخت باج زمان محدودیتی دارد. این تاکتیک فشار روانی زیادی بر قربانی وارد میکند تا به سرعت تصمیم بگیرد، چرا که زمان محدود یکی از عوامل اساسی در بیشتر شدن اضطراب قربانیان است.
- افزایش تصاعدی مبلغ باج: در برخی از موارد، اگر قربانی نتواند در محدوده زمانی تعیینشده مبلغ باج را پرداخت کند، مبلغ درخواستی به صورت پیوسته افزایش پیدا میکند. این تاکتیک موجب میشود تا قربانیان به دلیل نگرانی از بیشتر شدن هزینه، زودتر به پرداخت مبلغ اولیه تن دهند.
- تهدید به تخریب یا افشای دادهها: در حملات باجافزار باج زمانی، مهاجمان بیشتر تهدید میکنند که اگر باج در زمان تعیینشده پرداخت نشود، دادههای قربانی یا برای همیشه حذف خواهند شد یا به صورت عمومی علنی میشوند. این تهدیدها بهخصوص برای سازمانها و کسبوکارها، که اطلاعات حساس دارند، بسیار جدی تلقی میشوند.
- اعلام هشدارهای مکرر: در طول محدوده زمانی مشخص، مهاجمان با ارسال پیامهای مکرر و هشداردهنده سعی میکنند قربانیان را تحت فشار قرار دهند. این هشدارها معمولاً با عباراتی همچون فقط چند ساعت باقی مانده یا زمان رو به پایان است قربانی را مجبور به پرداخت سریع میکنند.
- توانایی تنظیم مجدد زمان: در برخی موارد، مهاجمان به قربانیان این اجازه را میدهند که با پرداخت یک مبلغ کوچک یا درخواست تمدید، مهلت پرداخت را بیشتر کند. این تاکتیک نیز بهعنوان یک ابزار روانی برای مجبور کردن قربانیان به همکاری با مهاجمان به کار میرود.
نحوه عملکرد باجافزار باج زمانی:
کارکرد باجافزار باج زمانی تا حدودی شبیه دیگر باجافزارها است، اما تفاوت اصلی آنها در نوع فشار زمانی است که به قربانیان وارد میکنند. روند کلی کارکرد این نوع باجافزار به شرح زیر است:
- نصب و ورود: مهاجمان اول با استفاده از راههای مختلفی مانند ایمیلهای فیشینگ، دانلود فایلهای آلوده یا استفاده از ضعفهای امنیتی در سیستمها، باجافزار را به سیستم قربانی ورود میدهند.
- رمزگذاری دادهها: پس از ورود به سیستم، باجافزار دادههای مهم و حیاتی قربانی را رمزگذاری میکند و دسترسی به آنها را انسداد میکند.
از خدمات اصلی مرکز بازیابی اطلاعات حذف باج افزار و بازیابی فایل های قفل شده توسط باج افزار می باشد.
- نمایش پیام باج: پس از رمزگذاری، پیام باج برای قربانی نمایش داده میشود که در آن مبلغ درخواستی و مهلت زمانی پرداخت باج اعلام میشود. معمولاً این پیام شامل دستورالعملهایی برای پرداخت باج به صورت ارزهای دیجیتال است.
- شروع شمارش معکوس: از زمانی که پیام باج نمایش داده میشود، شمارش معکوس شروع میشود و قربانی باید در مدت زمان مشخصشده باج را پرداخت کند. هرچه زمان میگذرد، فشار روانی بر قربانی بیشتر میشود.
- درخواست پرداخت یا تخریب دادهها: اگر قربانی در محدوده زمانی مشخص مبلغ باج را پرداخت نکند، دادهها ممکن است برای همیشه حذف یا افشا شوند.
راههای پیشگیری از باجافزار باج زمانی:
برای پیشگیری از این نوع حملات، رعایت اصول امنیت سایبری و اجرای اقدام پیشگیرانه بسیار مهم است. بعضی از بهترین راهکارهای پیشگیری از حملات باجافزار زمانی را عبارتند از:
- بکاپگیری منظم: داشتن نسخه پشتیبان از دادههای حیاتی میتواند در صورت وقوع حملات باجافزاری به بازگردانی اطلاعات بدون نیاز به پرداخت باج کمک کند.
- استفاده از نرمافزارهای امنیتی بهروز: نصب و بهروزرسانی مداوم نرمافزارهای ضدویروس و ضدباجافزار میتواند از حملات جلوگیری کند یا آنها را در مراحل اولیه شناسایی کند.
- آموزش کاربران: یکی از مهمترین راهکارها برای مقابله با باجافزارها آموزش کاربران در مورد شیوههای نفوذ باجافزارها و روشهای جلوگیری از آنها است. کاربران باید از باز کردن فایلهای ناشناس یا کلیک بر روی لینکهای مشکوک خودداری کنند.
- بهروزرسانی سیستمها و نرمافزارها: مهاجمان اغلب از ضعفهای امنیتی موجود در سیستمها و نرمافزارهای قدیمی بهرهبرداری میکنند. به همین دلیل، بهروزرسانی مداوم سیستمها و نرمافزارها امری ضروری است.
- استفاده از احراز هویت چندعاملی: برای افزایش امنیت دسترسی به سیستمها، استفاده از احراز هویت چندعاملی (MFA) میتواند به عنوان یک لایه اضافی امنیتی عمل کند.
- ایجاد محدودیت در دسترسی: محدود کردن دسترسی کاربران به دادهها و فایلهای حساس و همچنین استفاده از سیاستهای دقیق کنترل دسترسی، میتواند به کاهش خطر حملات باجافزاری کمک کند.
نمونههای معروف از حملات باجافزار باج زمانی:
در چند سال اخیر، چندین حمله باجافزار باج زمانی به دلیل ماهیت تهدیدهای زمانی و فشار روانی آنها مورد توجه قرار گرفتهاند. از جمله:
- WannaCry:یکی از معروفترین حملات باجافزاری که در سال 2017 رخ داد و صدها هزار سیستم را در سراسر جهان هدف قرار داد. این باجافزار از تکنیکهای زمانی برای تحت فشار قرار دادن قربانیان استفاده میکرد.
- CryptoLocker:این باجافزار نیز یکی از اولین نمونههای حملات زمانی بود که در سال 2013 به قربانیان هشدار میداد که در صورت عدم پرداخت در بازه زمانی مشخص، دادههایشان برای همیشه از بین خواهد رفت.
- Ryuk:یک باجافزار پیشرفته که سازمانها و کسبوکارهای بزرگ را هدف قرار داده و از تهدیدهای زمانی برای بیشتر شدن فشار بر قربانیان استفاده میکند.
سخن نهایی:
باجافزار باج زمانی به دلیل ماهیت تهدیدآمیز و تاکتیکهای روانی که به کار میگیرد، یکی از پیچیدهترین و خطرناکترین انواع باجافزار است. با توجه به بیشتر شدن حملات سایبری، آگاهی از این نوع باجافزار و روشهای پیشگیری از آن موضوعی حیاتی برای افراد و سازمانها است. رعایت اصول امنیتی، آموزش کاربران و استفاده از فناوریهای پیشرفته میتواند از خطرات ناشی از ورود باج افزار باج زمانی پیشگیری کند.